Lekcje muzyki

   Dźwięki towarzyszą człowiekowi od zarania dziejów. Kiedy nauczył się on przekształcać je również w muzykę – nie wiadomo, ale że stało się zbawienne dla jego organizmu wiemy od czasów biblijnych, kiedy to Dawid grał królowi Saulowi na ukojenie nerwów kantyki poetyckie przy akompaniamencie cytry. O tym, że muzyka ma duże znaczenie dla  rozwoju umysłowego człowieka wiemy od około połowy XX w.  

Marten_de_Vos_Seven_liberal_arts

   Przez stulecia umiejętność gry na instrumencie była rzemiosłem.Uczono go według reguł obowiązujących w cechach rzemieślniczych. Wiedzę o muzyce oraz umiejętność śpiewu i gry przekazywano w szkołach przyklasztornych, przykatedralnych a przede wszystkim na uniwersytetach. W 1406 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim odbywały się wykłady z muzyki. Podobna zasada obowiązywała na wielu uniwersytetach europejskich. Wykłady te obowiązywały wszystkich studentów. Ponadto uczyli się oni grać na klawikordzie czy flecie, co zresztą się  opłaciło, bo dzięki tej umiejętności mogli  zarobić nieco grosza, muzykując dla krakowskich mieszczan.

   W wielu rodzinach zawód muzyka przechodził z pokolenia na pokolenie. Uczono się u ojca, starszego brata lub dalszego krewnego. Najsławniejszą taką rodziną była rodzina Bachów. Od XVI do XVIII działało tak wielu muzyków wywodzących się z tej rodziny, że w Turyngii gdzie mieszkali, nazwisko Bach dla ludzi oznaczało muzyka. Synem i uczniem wybitnego muzyka byl Wolfgang Amadeusz Mozart. Z rodzin muzycznych pochodzili Ludwig van Beethoven, Johann Strauss czy Igor Strawiński.

Johannes_Vermeer_-_Lady_at_the_Virginal_with_a_Gentleman,_'The_Music_Lesson

   Przez wiele wieków  nauka muzyki na podstawowym poziomie odbywała się w pałacach magnaterii, domach szlachty czy bogatych mieszczan. Ambicją rodziców było, aby każda panienka z takich domów posiadała umiejętność gry na instrumencie bez względu na zdolności ku temu. Przeważnie były to instrumenty klawiszowe. Muzykowanie było przywilejem bogatych, ponieważ biedni ludzie na dysponowali pieniędzmi na taką rozrywkę ani nie mieli na to czasu.

   Wraz z upowszechnieniem się szkolnictwa podstawowego wiedzę muzyczną może zdobywać każdy uczeń. W broszurze pt. „Powinności nauczyciela” (1787) sekretarz Komisji Edukacji Narodowej ksiądz  Piramowicz domagał się nauki śpiewu w szkołach elementarnych: ”Dzieci nie mogą być zdrowe bez wesołości, bez rozrywek.  [...] Pomoże do wesołości zwyczaj śpiewania. Niech mają przystojne  a wesołe pieśni, niech czasem pojedynczo, czasem w kupie wyśpiewują. Tym sposobem, to jest przez pieśni, można  wpajać w nich pobożność, miłość bliźniego, chęć do pracy, różne cnoty, obrzydzać występki, próżnowanie i tym podobne.” 

Muzyczny wieczór ok. 1830 Michael Versteegh

   Dzisiaj już naukowcy wiedzą, że muzyka kształci wyobraźnię i wrażliwość, rozwija pamięć i zdolność koncentracji, rozwija umiejętność współdziałania w grupie, umożliwia dawanie radości sobie oraz innym ludziom. Jest bardzo ważna w życiu dziecka a także dorosłego człowieka.

   Chciałabym zachęcić was do pilnego uczenia się muzyki, jeżeli taki przedmiot w waszej szkole obowiązuje. Jeżeli przedmiotu muzyka nie ma w waszym planie lekcji, poświęcajcie choć kilka minut dziennie na słuchanie muzyki.lub śpiewanie. Odczujecie niebawem poprawę samopoczucia i większą radość życia. Mówi o tym też piosenka popularnego zespołu Budki Suflera, której fragment refrenu brzmi: „Muzyka to najlepszy lek. Ona jest jak w długiej trasie piąty bieg”.

   W poniższej rymowance chciałabym powiedzieć młodszym dzieciom czego  będą uczyć się na lekcji muzyki, a starsze dzieci  pragnę zachęcić do pilnego uczestniczenia w tych lekcjach i wykonywania poleceń nauczyciela.

Lekcje muzyki 

Jest przedmiot w szkole – muzyka,

byś w rytm wprowadzał swe ciało; 

aby pracował lepiej twój mózg.

 Korzyść wynosisz z tego niemałą.

 

Płyną fale kompozycji.

Otulają nas dźwiękami,

gdy włącza płytę w odtwarzaczu

od muzyki nasza pani.

By zanotować różne melodie,

tu nie piszemy literami.

Uczymy się wtedy  innych znaków,

a nazywamy je nutami.

Instrumenty też poznajemy,

grające w wiolinie lub basie.

Uczymy się także o muzykach

i o epokach muzycznych w czasie.

Trzeba kupić drewniany flet

i ćwiczyć palce oraz uszy,

a rezultaty odczujesz wnet,

gdy się pokrzepisz na swej duszy.

Zadania domowe też są inne.

Jakie ? Od pani się dowiecie.

Trzeba nauczyć się piosenki,

albo wyćwiczyć coś na flecie.

Kto piosenek dobrych słucha;

Kto nie stroni od muzyki;

Często śpiewa oraz gra –

w szkole świetne ma wyniki.

Napisała: Eulalia Ryszkowska

Gherardo_di_giovannid_el_fora,_musica,_in_marziano_capella_de_nuptiis_philologiae_et_mercurii,_ms._urb_ 2 poł. XVw.

 

Kanał muzyczny You Tube daje  wprost nieograniczone możliwości dostępu do dobrej muzyki (pragnę podkreślić dobrej, bo jest też muzyka zła). Mieszkańcom Bydgoszczy polecam też wypożyczalnię Multimedia 39,  mieszczącej się przy ul. Długiej 39, w której są wypożyczane także płyty kompaktowe oraz nuty.

Poniżej podaję wam  kilka utworów, które pomogą wam skorzystać z dobroczynnego działania muzyki w zależności od waszych potrzeb:

 Na uspokojenie

Chopin Fryderyk – Nokturn cis-moll op. posth., Nokturn b-moll op. 9 nr 1

Chopin Fryderyk – Koncert fortepianowy f-moll op. 21 część 2 –Larghetto

Feliks Mendelssohn-Bartholdy – Koncert fletowy e-moll część 2 – Andante

Beethoven Ludwig van – Bagatela a-moll – miniatura fortepianowa popularnie zwana Dla Elizy

 

John Thomas - The Minstrel's Adieu to his Native Land

Na rozładowanie wściekłości

Chaczaturian Aram – Taniec z szablami z baletu “Gajane”

Chopin Fryderyk – Preludia b-moll op. 28 nr 16; g-moll op. 28 nr 22; d-moll op. 28 nr 24

Chopin Fryderyk – Etiuda c-moll op. 10 nr 12 zwana „rewolucyjną”

Jarzębski Adam – Tamburetta

Na łagodne rozładowanie wściekłości polecam:

Paganini Niccolo – II koncert skrzypcowy h-moll op. 7 część 3 – Rondo:Andantino. Polecam wersję na  fortepian „La Campanella” (dzwoneczek).  Jest to trzecia z sześciu Grandes etudes de Paganini Franza Liszta op. 141. Wystarczy wpisać na You Tube „Paganini-Liszt La Campanella”

Na dodanie energii życiowej

Weber Karol – Zaproszenie do tańca – miniatura fortepianowa, w instrumentacji Hectora Berlioza wykonywana przez orkiestrę symfoniczną

Cachua Serranita  - anonim z XVIII w. - Ameryka Południowa

All_Saints'_Episcopal_Church,_San_Francisco_-_Stained_Glass_Windows_06 wikipedia

Bach Johann Sebastian – Toccata i fuga d-moll

Mendelssohn-Bartholdy Felix - Koncert skrzypcowy e-moll

Powyższa  kompozycja ożywia we mnie radość życia.Warto żyć jeżeli można usłyszeć taką muzykę. Te dźwięki dają uzdrowienie. Podobne odczucia mam kiedy słucham:

Mercadante Saverio – Koncert fletowy e-moll

Czy

Mozart Wolfgang Amadeusz – Symfonia g-moll nr 40

Na polepszenie humoru

Rossini Gioachino – Duet kotów

Szostakowicz Dymitr – Polka z baletu „Złoty wiek”

Saint-Saens  Camille – Karnawał zwierząt na orkiestrę

Muzyka przed zaśnięciem

Albinoni Tomasso – Adagio na smyczki

Bach Jan Sebastian - Aria z III Suity Orkiestrowej D-dur popularnie zwana arią na strunie G

Beethoven Ludwig van – Sonata fortepianowa cis-moll nr 14 znana jako sonata Księżycowa część 1 – Adagio sostenuto

Debussy Claude – Światło księżyca na fortepian

 

Justus z Gandawy Musica ok. 1470 r.

Tych  utworów jest oczywiście więcej jak i nastrojów, którym muzyka może pomagać, ale o tym napiszę wam przy innej okazji.

Niech uzdrawiająca moc muzyki będzie z wami!